ITIL نظری یا کاربردی؟
در کنار فلسفه‌ی نظری، فلسفه‌ی کاربردی جریان دارد، فلسفه‌ی کاربردی به استفاده عملی و عینی مفاهیم فلسفه در زندگی اشاره دارد بنابراین اگر چارچوب ITIL را نیز یک فلسفه نظری بدانیم شکی نیست که پیاده‌سازی عملی آن در سازمان یعنی ITIL کاربردی.
متاسفانه رویه‌ی مدرک‌گرایی صرف، دوره‌های صرفاً تئوریک و نظری ITIL به شدت در کشور رشد داشته غافل از آنکه ITIL نظری به تنهایی هیچ کمکی به استفاده از بهترین تمرینات در ارایه خدمات سازمانی برای خلق ارزش نمی‌کند و جز ارایه یک ذهنیت و داشتن یک برگ گواهینامه، عملاً صرفه‌ای برای سازمان به‌دنبال ندارد... و اگر به‌واقع بنگرید صرف‌کردن دهها میلیون تومان هزینه و چند ده ساعت وقت است!
امروزه اکثر مدیران فناوری اطلاعات و بسیاری از علاقمندان در پی حضور در دوره‌های آموزش چارچوب نظری ITIL هستند در حالی عدم بهره‌کشی عملی از آنچه آموخته شده در دنیای واقعی سبب شده تا مفاهیمی پایه‌ای در حد همان مفاهیم باقی بماند...اگرچه داشتن مدارک کلیه سطوح ITIL تقویت رزومه‌ی افراد را جهت استخدام شدن را در پی خواهد داشت اما بدون تجربه‌ی عملی در پیاده‌سازی ITIL آنها درک درستی از چیزی که آموخته‌اند نخواهند داشت و دقیقا به مانند دانشجویی هستند که تحصیلات دانشگاهی خود را تازه به اتمام رسانده باشد در حالی‌که هیچ درک درست و تجربه‌ی دقیقی از بازار و کسب و کار ندارد.
داشتن ابزار پیاده سازی و عملیاتی کردن مفاهیم نظری در فضای کسب و کار در حقیقت مفهوم واقعی ITIL است که آنرا می‌توان ITIL کاربردی دانست بنابراین واحدهای آموزش سازمان‌ها و کارشناسان و مدیران فناوری اطلاعات باید به این نکته‌ی کلیدی توجه داشته باشند که صرف برگزاری دوره‌های ITIL موفق به حل مشکلات و نحوه‌ی ارایه‌ی خدمات بر پایه‌ی بهترین تمرینات جهانی نخواهند شد...
ITIL یک فرهنگ است اما اگر ندانید در عمل، این فرهنگ را با فضای کسب و کار سازمان چطور ترویج دهید، شما مروج فرهنگ نخواهید شد! این یعنی با ITIL نظری شما فقط مجموعه‌ای از واژگان جدید این چارچوب را آموخته‌اید نه چیزی دیگر...
از آنجایی که ITIL هرگز تبدیل به استاندارد نشد و در حد چارچوب باقی ماند بنابراین فاقد دستورالعمل‌های رایج در برخی استانداردهاست این یعنی همواره تمرینات آن با ساختار سازمان‌ها مرتبط است در یک کلام بهترین نتیجه برای پیاده‌سازی ITIL همسان‌سازی آن با سازمان است و سفارشی کردن آن، این‌گونه است که حتی ITIL پیاده سازی شده در یک سازمان هم به‌‌درد سازمان دیگری نخواهد خورد! پس ITIL را باید بصورت عملی تجربه‌ی کرد.
تجربه‌ی کاربردی و عملی ITIL به شما قدرت حرکت و اجرا می‌دهد شما را توانمند می‌کند تا در کنار مفاهیمی که فراگرفته‌اید قادر به پیاده‌سازی شیوه‌های تمرین شده باشید!
آنچنان که میشل دو مونتینی می‌گوید:"کسی بهتر از درسش استفاده می‌کند که آن را تکرار می‌کند، نه آن کسی که درس را حفظ می‌کند." بنابراین تکرار درس‌های ITIL در فناوری اطلاعات سازمان‌ها امکانپذیر است تا آنچه که گفته شده را گوشت و پوست و استخوان خود حس کنید!
وقتی دانش به دست می آید، روشهای مختلفی برای دستیابی به آن داریم. این بخش‌ها شامل کتاب‌ها، سخنرانی‌ها، سمینارها، وبینارها، رویدادها، مسابقات و حتی آموزش است. در میان این موارد، کمتر کسی در طبقه دانش تئوری و دیگران تحت دانش عملی قرار دارد. مردم تمایل دارند دانش عملی را بیش از تئوری ترجیح دهند. بحث بر سر این نیست که کدام یک از لحاظ ماهیت از اهمیت بیشتری برخوردار است. در واقع، بحث در مورد این است که کدام یک از این دو مورد بیشتر از دیگری استفاده می‌شود و کاربرد عینی دارد.
بدون دانش نظری، شما نمی‌دانید قوانین رانندگی چیست و بدون تجربه عملی، هرگز راننده نخواهید شد. دانش نظری، تمام پاسخ ها را در رابطه با "چرا" به شما می دهد، و دانش عملی تمایل دارد که شما را از "چگونگی" آگاه کند.
هر دو در مصادیق خود برجسته هستند و غفلت از یکی می تواند منجر به شکست شدید در دیگری شود. تئوری اطلاعات مناسب در مورد تجربیات دیگران را در اختیار شما قرار می دهد و دانش عملی به شما در ساخت تجربیات خود کمک می کند.
برای ساده کردن موضوع، هیچ دانش نظری یا عملی وجود ندارد، همه چیز مربوط به آموزش رسمی و خودآموزی است. که از آن تحت عنوان دانش سخت و دانش نرم می‌توان یاد کرد، هر دو دور از همند، شما هستید که باید یک پل قوی را بین هر دو پیدا کنید و بسازید و این پل همان تجربه‌ی پیاده‌سازی است و کمی شاعرانه‌تر تمرین تبر کردن با ریشه‌های خودتان است!
به قول یوگی بررا، "در تئوری، هیچ تفاوتی بین تئوری و عمل وجود ندارد. اما در عمل وجود دارد!". و همچنین، "دانش هیچ فایده ای ندارد، مگر اینکه آنرا به کار ببندید و عملی بدون دانش عمیق هرگز امکانپذیر نیست"، همانطور که آنتون چخوف گفت. همه ما باید تعادل بین این دو نفر پیدا کنیم، بحث‌کردن هیچ فایده و پایانی ندارد.
طبق تجربه‌ی چندین ساله در این حوزه، افراد بسیاری را دیده‌ام که با داشتن مدرک ITIL می اندیشند که هر آنچه که باید را آموخته‌اند در حالی‌که بسیاری فقط با واژه‌ها بازی می‌کنند و درک درستی از کاربرد آن در سازمان بطور تجربی ندارند.
مدانت دوره‌های آموزشی ITIL را در سطح کشور ارایه داده اما فقط به این مهم بسنده نکرده، در کنار آموزش، شیوه‌ی پیاده‌سازی آن با یک ابزار محبوب Manageengine ServiceDesk Plus و کلیدی بصورت عملیاتی، گام بسیار مهمی در کاربردی کردن چارچوب ITIL برداشته است.
