در این مقاله می‌خوانید:
هر سازمان باید یک ساختار استاندارد یا از پیش تعریف‌شده را انتخاب کند که به آنها در ارائه کالاها و خدمات باکیفیت کمک کند. چندین پارامتر باید در هنگام انتخاب یک استاندارد برای یک سازمان در نظر گرفته شود.
پارامترهای مهم شامل:
کتابخانه زیرساخت فناوری اطلاعات یا ITIL یک استاندارد صنعتی بین‌المللی در مدیریت خدمات فناوری اطلاعات است که بهترین تمرینات را برای ارائه خدمات باکیفیت تعریف می‌کند. هدف اصلی ITIL اطمینان از یک چارچوب موفق، صالح، همه‌کاره، تسهیل شده و یکپارچه برای سازمان‌های خصوصی و دولتی است.
ITIL همچنین بهبود مستمر چارچوب تعیین‌شده برای سازمان را فراهم می‌کند.
برخی از مزایای استانداردهای ITIL به شرح زیر است:
ITIL در دهه 80 تأسیس شد و نسخه‌های مختلف ITIL از آن زمان منتشرشده است. نسخه‌های گذشته ITIL شامل ITIL 1، ITIL 2، ITIL 3، ITIL 2011 و آخرین نسخه ITIL4 است.
ITIL بر ایده بهترین تمرینات تأکید می‌کند، که چگونه استاندارد به وجود آمد. بهترین تمرینات برای هر فعالیت به‌طور مداوم بررسی، آزمایش مجدد، تغییر و درنهایت به نسخه اصلی ITIL 1 فرموله شد.
سازمان بین‌المللی استانداردسازی یا ISO یک‌نهاد بین‌المللی است که استانداردها و دستورالعمل‌ها را برای طیف وسیعی از کسب و کارها و سازمان‌ها تعریف می‌کند. استاندارد ISO 20000 برای مدیریت خدمات می‌تواند توسط سازمان‌های IT و غیر IT گنجانیده شود.
مشخصات ISO 20000 به شرح زیر است:
اگر یک سازمان به دنبال استانداردهای ISO 20000 معتبر باشد، می‌تواند برای ارزیابی اعتباربخشی ISO 20000 ثبت‌نام کند. این سازمان را قادر می‌سازد تا تأیید ISO را در مورد کالاها و خدمات ارائه‌شده به نمایش بگذارد. به‌طورمعمول، نیاز به یک یا دو سال اماده‌سازی برای به دست آوردن گواهینامه ISO 20000 است.
نقشه راه ISO 20000
این استاندارد یک استاندارد عملی در دهه 1980 تأسیس شد. اولین نسخه استاندارد بخشی از موسسه استاندارد بریتانیا (BSI) بود و به‌عنوان BS 15000 نامیده می‌شد که در سال 2005 تأسیس شد و درنهایت ISO 20000 نامیده می‌شود و بعداً در سال 2011 دوباره بررسی شد. آخرین نسخه ISO 20000 از سال 2018 است و به‌عنوان ISO / IEC 20000-1: 2018 شناخته می‌شود
جدول مقایسه ITIL و ISO 20000
| پارامتر | ITIL | 20000 ISO |
| مالکیت | یک چارچوب مدیریت خدمات IT است که توسط Axelos پشتیبانی می‌شود. | یک استاندارد مدیریت خدمات است که توسط ISO (ژنو) پشتیبانی می‌شود |
| اجرا | این می‌تواند در سازمان‌های فناوری اطلاعات به‌عنوان یک چارچوب گنجانیده شود. | این می‌تواند به اصول و ارزش‌ها در سازمان‌های فناوری اطلاعات به‌عنوان یک استاندارد گنجانیده شده است. |
| گواهینامه | گواهینامه‌های ITIL به افراد اعطا می‌شود و نه به سازمان‌ها. | گواهینامه ISO 20000 به سازمان‌ها و افراد به‌عنوان مجری، ارزیابی‌کننده و غیره اعطا می‌شود. |
| محدوده | ITIL مجموعه‌ای از بهترین تمریناتی از پیش تعریف‌شده برای مدیریت خدمات فناوری اطلاعات است و مکمل استاندارد ISO 20000 است. | ISO 20000 یک استاندارد برای هر دو سازمان IT و غیر IT است. این چارچوب ITIL را تکمیل می‌کند. |
| انعطاف‌پذیری | چارچوب ITIL انعطاف‌پذیر است. سازمان‌ها می‌توانند انتخاب کنند که به تمریناتی انتخابی توصیه‌شده توسط ITIL پایبند باشند. | ISO 20000 انعطاف‌ناپذیر است. سازمان‌ها باید تمام الزامات استاندارد را برای به دست آوردن گواهینامه ISO 20000 رعایت و پیاده‌سازی کنند. |
| حسابرسی | ITIL هیچ سازمانی را ممیزی را حسابرسی نمی‌کند که ملزم به اجرای تمرینات آن باشد بلکه بهترین تمرینات را توصیه می‌کند تا بر اساس نیاز سازمان تطبیق داده شود. | ISO هر سازمانی را ممیزی را حسابرسی می‌کند تا ملزم به اجرای شیوه‌های آن باشد و اگر این انطباق حاصل نشود ازنظرش آن سازمان فاقد صلاحیت است! |
| مزایای صدور گواهینامه | گواهی ITIL دانش افراد از چارچوب ITIL و مدیریت خدمات IT را نشان می‌دهد. | گواهینامه ایزو 20000 به سازمان در بهبود خدمات خود کمک می‌کند. همچنین کیفیت و قابلیت اطمینان خدمات را نشان می‌دهد. |
| مدت اعتبار | گواهی ITIL برای یک‌عمر معتبر است. | گواهینامه ISO 20000 برای یک سازمان باید هر 3 سال تمدید شود و حسابرسی باید به‌صورت سالانه انجام شود. |
| همکاری | ترکیب چارچوب ITIL به سازمان کمک می‌کند تا به استانداردهای ISO 20000 پایبند باشد. | سازمان‌هایی که دارای گواهینامه ISO 20000 هستند می‌توانند به‌راحتی چارچوب ITIL را اتخاذ کنند. |
| دیگر | چارچوب ITIL به‌طورمعمول توسط سازمان‌های خدمات IT استفاده می‌شود | استاندارد ISO 20000 می‌تواند توسط سازمان‌های IT و غیر IT پذیرفته شود. |
اگر شما در مورد تفاوت بین ITIL و ISO 20000 تعجب می‌کنید، در اینجا برخی از تفاوت‌های کلیدی وجود دارد:
اکنون‌که ما در مورد تفاوت‌های بین ITIL و ISO 20000 بحث کردیم، بیایید بحث کنیم که چگونه این چارچوب‌ها باهم سازگار هستند.
اینکه این شما در حال شروع تحول سازمان خود به سمت یک سازمان سرویس محور فناوری اطلاعات هستید یا تلاش می‌کنید مدل موجود عملیات خدمات فناوری اطلاعات را افزایش دهید، ITIL می‌تواند مجموعه‌ای از بهترین تمرینات را توصیه کند. این می‌تواند به سازمان شما در بهبود کیفیت خدمات فناوری اطلاعات، کاهش هزینه‌های عملیات، بهبود رضایت مشتری و افزایش انطباق با استانداردهای بین‌المللی مانند ISO 20000 کمک کند. ازاین‌رو، می‌توانید بگویید که ITIL مکمل ISO 20000 است.
مزایای اجرای چارچوب ITIL را می‌توان با انجام یک تجزیه‌وتحلیل شکاف اولیه ارزیابی کرد. ITIL روش‌هایی را برای بهبود فرایندهای موجود یا ترکیب استراتژی‌های جدید به شیوه‌ای قابل‌درک و سازمان‌یافته پیشنهاد می‌کند. مهم است که توجه داشته باشیم که ITIL فاقد مشخصات دقیق اقداماتی است که سازمان‌های فناوری اطلاعات باید انجام دهند. اما این‌جایی است که ISO 20000 بیشترین کمک را می‌کند. ترکیب روش‌های جدید معیار است، پایبندی به الزامات استاندارد توسط حسابرسان خارج از سازمان تأیید می‌شود و پیاده‌سازی و صدور گواهینامه ISO 20000 باید در یک مهلت از پیش تعیین‌شده انجام شود.
هیچ انتخاب درستی بین این دو وجود ندارد که بتواند برای همه سازمان‌ها اجرا شود. قبل از اتخاذ هر چارچوبی برای سازمان خود، باید در نظر بگیرید که کدام استاندارد برای انجمن شما مؤثرتر خواهد بود. این تصمیم را می‌توان با در نظر داشتن پارامترهایی مانند ماهیت کسب‌وکار (فناوری اطلاعات یا غیر فناوری اطلاعات)، اندازه سازمان (ازنظر گردش مالی و منابع انسانی)، دارایی‌ها، استفاده از فناوری اطلاعات و غیرقابل‌پیش‌بینی بودن سازمان و غیره در نظر گرفت.
به معنای استانداردی که ممیزی کند خیر. اما در لفظ روش بین‌المللی می‌تواند یک استاندارد باشد که برای بهترین تمرینات در مدیریت خدمات فناوری اطلاعات است. تمرینات توصیه‌شده توسط ITIL به‌خوبی با استاندارد ISO / IEC 20000 برای مدیریت خدمات هماهنگ است.
در زیر شباهت‌های بین ITIL و ISO 20000 وجود دارد:
• هر دو ITIL و ISO 20000 برای مدیریت خدمات طراحی‌شده‌اند.
• هر دو ITIL و ISO 20000 در دهه 80 تأسیس شدند.
• ITIL و ISO 20000 قصد دارند کیفیت خدمات و عملیات تحویل خدمات را بهبود بخشند.
4. آیا اجرای ITIL باید با یک فرایند خاص آغاز شود؟
اجرای ITIL نیازی به شروع با یک فرایند خاص ندارد. ITIL بهترین تمرینات را برای مدیریت خدمات فناوری اطلاعات توصیه می‌کند اما درجه اجرای تمرینات چارچوب خود را اجباری نمی‌کند.
5. استفاده از استاندارد ISO 20000 که در آن فناوری اطلاعات بیشتر در عمل استفاده می‌شود چیست؟
ایزو 20000 بخش‌های فناوری اطلاعات را قادر می‌سازد تا اطمینان حاصل کنند که تمرینات ITSM به‌خوبی با استانداردهای بین‌المللی هماهنگ است. همچنین به سازمان‌ها کمک می‌کند تا نحوه ارائه خدمات خود را تعیین کنند، سطح خدمات خود را اندازه‌گیری کنند و عملکرد خود را ارزیابی کنند.
مقالات مرتبط را بخوانید:
